Omgevingswet, waarom?
Om bij het begin te beginnen, opvallend is de officiële titel van deze wet:
Regels over het beschermen en benutten van de fysieke leefomgeving (Omgevingswet)
De woorden ‘beschermen’ en ‘benutten’ in deze zin kunnen elkaar versterken en tegelijkertijd voelen we een spanning tussen deze woorden. De historie laat zien dat we vaak de fysieke leefomgeving benut hebben en minder vaak beschermd.
De Memorie van Toelichting beschrijft waarom deze wet nodig is. En daarop baseren wij onze methode.
Wij zijn geen juristen, we duiken niet diep in regels en jurisprudentie. Veel interessanter is de aanleiding, die onze regering blijkbaar in 2014 voelde om deze wetgeving aan te bieden. De Omgevingswet biedt een oplossing voor een probleem dat zij signaleerden in onze samenleving. De denkrichting is voor ons meer van belang dan de wet.
We citeren in onze methode vaak delen uit de Memorie van Toelichting van de Tweede Kamer der Staten-Generaal uit het vergaderjaar 2013-2014, 33 962, nr. 3, te vinden via deze link: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-33962-3.pdf.
Voor ons verheldert de Memorie van Toelichting het probleem waarvoor de Omgevingswet een mogelijke oplossing kan zijn. Het benoemt de belangentegenstellingen waar we mee te maken hebben, de worsteling met inwonersparticipatie en het gebrek aan integrale besluitvorming. In onze ogen wordt de Omgevingswet nog te vaak wat eendimensionaal gezien als oplossing voor complexe vergunningaanvraagprocessen, terwijl er meer mogelijk is. Het is een kans voor overheden om meer integraal te werken en een kans voor inwoners om meer betrokken te raken. Wij zien dat de huidige uitdagingen van onze maatschappij deze ontwikkeling nodig hebben.
We stappen een proces in dat voor iedereen onbekend is. Integraal en participatief, een paradigmawisseling. Dan is het nodig om plannen te maken, om met elkaar in gesprek te gaan en om na te denken. Het is nodig om te doen, experimenteerplekken te maken, te ervaren wat werkt en wat niet werkt en te leren van en met elkaar. Het hoeft niet in één keer goed. Bij het bouwen van de kathedraal is ook niet elke steen direct op de juiste plek terechtgekomen.
